Even na zevenen op de avond van de 21e mei liepen we met z’n vijven de grote finishtent van de FrieseFietsElfstedentocht in Bolsward binnen. Na een lange, warme dag op de fiets was het tijd om het meer dan verdiende elfstedenkruisje op te halen en te proosten op de verrichte prestatie.
Twaalf uur eerder waren we, verlaat, vertrokken uit datzelfde Bolsward voor de tocht langs de elf Friese steden. We waren Ruud W., Jan S., Hugo H. Dick en Freek A. en ikzelf.
Door parkeer perikelen waren we zeker een halfuur verlaat en starten in de ons toegewezen startgroep 14 (06.44 uur) lukte hierdoor niet en wij konden nog net aansluiten bij startgroep 16 (06.56 uur).

Al 4 keer eerder was ik de afgelopen jaren van start gegaan voor het traditionele rondje door het Friese land en persoonlijk was ik er dan ook best trots op dat ik met deze editie mijn eerste lustrum zou kunnen vol maken. Gelukkig waren de weersvoorspellingen van dien aard dat er geen twijfel was of ik af zou reizen naar Bolsward, als gekend anti-regen fietser was ik bij aangekondigde nattigheid zeker niet gegaan.
Een beetje een speciale editie voor mij persoonlijk dus en met dat in het achterhoofd ging ik samen met mijn 5 metgezellen en nog duizenden andere fietsliefhebbers van start, Bolsward uit op weg naar Harlingen.
Piet Paulusma had op zijn dagelijkse bijdrage op de Elfsteden-site al gewaarschuwd voor een stevige oostenwind en daar kwamen we met z’n allen al snel achter. Tot aan de eerste stempelpost in Harlingen viel het nog mee en kregen we de wind vooral van de zijkant. Daarna echter, tussen Harlingen en Holwerd, was het 60 kilometer lang tegen de wind in fietsen. Gelukkig hadden we enkele goede windbrekers in ons gezelschap maar toch vergt het voor iedereen een behoorlijke extra inspanning.
Als Holwerd gerond is volgt, al even traditiegetrouw als de tocht zelf, koffie in Hantum bij café De Terp. Een bruine kroeg in de ware zins des woords met biljart en dartbord en vers gezette koffie. Terwijl buiten de honderden fietsers in een onafgebroken stroom passeren genieten wij van het rustmoment.

Na de pauze ging het door richting Dokkum. Daar waar in juni van het jaar 754 de Engelse missionaris Bonifacius (Bonifatius) door opstandige Friezen werd gedood konden wij zonder problemen doorfietsen. Als atheïst kan ik mij die woede van de oude Friezen tegen de kerstening natuurlijk wel voorstellen, maar gelukkig kunnen we er tegenwoordig gewoon over praten (in Nederland dan toch zeker…).
Na Dokkum waren alweer 5 van de in totaal 15 stempels op onze stempelkaarten geplaatst, in het hokje van Dokkum ‘nog 158 km te gaan’.
Vervolgens ging het kilometerslang langs de Dokkumer Ee richting Leeuwarden met, ooh traditie, een appeltje bij Bartlehiem, gevolgd door het zicht op het wereldberoemde bruggetje waar de schaatsers van dezelfde tocht op het ijs twee maal passeren.
In Leeuwarden treffen we onze clubgenoot Henk H. die ons in het oog krijgt als wij moeten stempelen. Henk stempelt dit jaar zelf niet omdat hij, volgens zeggen promotie had gemaakt tot opzichter. Met een zekere verontwaardiging wijst Henk ons op het late tijdstip van arriveren in Ljouwerd, maar als wij onze aanloopproblemen in Bolsward en de grote drukte bij de verschillende stempelposten aanvoeren als oorzaak is hij een en al begrip en wenst ons als altijd veel succes met het vervolg.

Als Holwerd gerond is volgt, al even traditie getrouw als de tocht zelf, koffie in Hantum bij café De Terp.
Een bruine kroeg in de ware zins des woords met biljart en dartbord en vers gezette koffie.

Voor we echter verder gingen besloten we even tot een korte sanitaire stop en de gelegenheid tot het innemen van wat energierijk voedsel om daarna vol goede moed weer koers te zetten naar de doorkomst in Bolsward, een relatief lang stuk van 35 kilometer met de nog in kracht toenemende oostenwind vol in de flank. In Winsum, halverwege dit stuk, besloot Hugo om zijn eigen weg en tempo te volgen en gingen wij met vijf man verder.
In Bolsward was het als altijd ene gezellige maar drukke boel. Net als in elke stempelplaats was de wachttijd ook in Bolsward lang en moest er veel gelopen worden maar in Bolsward wordt dat weer goedgemaakt met een bekertje groentesoep voor de aanvulling van het zoutgehalte in het lijf, met de oplopende temperaturen geen overbodige luxe.
Na de drukte in Bolsward ging het vlot door richting de zuidwesthoek van Friesland, het Gaasterland. Na het stempeltje in Sneek volgden IJlst en Sloten alvorens we Oudemirdum bereikten, tijd dus voor de tweede geplande stop. Even wat langere tijd van het zadel af voelt, na bijna 200 kilometer, of je lichaam zich weer langzaam naar z’n normale vorm zet. We zijn immers geen 30 meer, al komt Freek daar vast nog aardig in de buurt, en bij elke stop gaat het afstijgen een fractie lastiger. De sierlijke mannelijke beenzwaai over het zadel die bij de eerste stempelpost nog redelijk soepel benaderd werd is inmiddels verworden tot een krampachtige strijd om lijf en fiets heel te houden.
Zoals verwacht waren de terrassen in Oudemirdum weer overvol met vooral toeschouwers en wij, vermoeide fietsers, moesten ons heil binnen zoeken. Ondanks de daar heersende warmte deden de frisdrank en een kop soep of andere versnapering ons zichtbaar goed en gaven ons genoeg energie om de laatste 47 kilometer over o.a. de IJsselmeerdijk zonder problemen te kunnen volbrengen. In die laatste 47 kilometer tot aan de finish in Bolsward volgen de stempelsteden elkaar in rap tempo op; na Stavoren en Hindelopen was Workum de plaats waar de voorlaatste stempel verkregen werd en de laatste 12 kilometer richting Bolsward kon worden aangevangen. Nadat wij ons stempeltje hebben gekregen komt achter ons Wiebe Tolsma met zijn uitgebreide gezelschap door de stempelpost. Onder extra aandacht van de speaker en gezang van het aanwezige publiek omdat het voor de 76- jarige uit Franeker de 60e (!) keer is dat hij de tocht fietst, een prestatie die respect afdwingt. Stemmig gekleed in een zwart pak met bijpassende hoge hoed passeert Wiebe op zijn damesfiets en met zijn hele gevolg de stempelpost, ook voor hen resten er nog 12 kilometer.
De laatste loodjes wegen als immer het zwaarst en je zag aan de meeste fietsers die tussen Workum en Bolsward onderweg waren af dat afstand, wind en warmte hun tol begonnen te eisen. Maar hoe moe je ook bent, toch overheerst in dat laatste stuk toch altijd het gevoel dat je er bijna bent en de trots op de geleverde prestatie. Zo ook voor ons en op de finishstraat op weg naar de grote tent in Bolsward feliciteerden we elkaar trots met de afgelegde 236 kilometer en het behaalde Elfstedenkruisje.

De sierlijke mannelijke beenzwaai over het zadel die bij de eerste stempelpost nog redelijk soepel benaderd werd is inmiddels verworden tot een krampachtige strijd om lijf en fiets heel te houden.

Ruim 15000 fietsers hebben uiteindelijk de Friese Fietselfstedentocht uitgereden. De meesten deden dat op een moderne racefiets of mountainbike en leverden daarmee een hele beste prestatie, maar nog meer respect verdienen al die (vooral) Friezen die op allerlei gewone tweewielers de tocht volbrachten Soms gingen ze daarbij gekleed in allerlei vreemde kostuums en uitgedost met de vreemdste voorwerpen.
Waar wij sportfietsers met onze ultra moderne fietsen en strakke pakjes nog binnen een redelijke termijn de 236 kilometer weten af te leggen, zijn er vele honderden die soms tot 18 uur onderweg zijn op fietsen zonder versnelling of welke aerodynamisch voordeel dan ook, heroïsch!
Als we na een korte zoektocht de auto’s weer hebben teruggevonden gaan we allemaal weer onze eigen weg. Jan en ik rijden als laatste weg nadat we ons nog even hebben opgefrist en omgekleed. Onderweg naar Zwolle praten we nog even uitgebreid over de tocht en kijken alweer uit naar het volgende evenement, het komende weekend in het Weserbergland in Duitsland, 4 dagen later. Met de verwachte weersomstandigheden beloofd ook dat weer een mooie fietservaring te worden!