Vandaag begint in Apeldooorn de 99e editie van de Ronde van Italië of kortweg de Giro. Met een tijdrit over ongeveer 10 kilometer zal de eerste roze trui drager van deze editie bepaald worden en tijdens het eerste weekend van deze Giro worden er nog eens twee etappes in Gelderland afgewerkt; op zaterdag van Nijmegen naar Arnhem en op zondag van Arnhem naar Nijmegen.
Na het grote feest in Utrecht vorig jaar, waar de gehele stad geel kleurde maar de gedoodverfde favoriet Tom Dumoulin het geel miste, zal dus dit jaar Gelderland roze kleuren en hoopt heel Nederland dat Tom Dumoulin ditmaal wel slaagt om de leiderstrui te pakken.
Feest dus in Gelderland, maar voor wielerminnend Italië is de Giro meer dan een feest. In Italië is de Giro een soort heilige mis die zich door het gehele land verplaatst gedurende 3 weken.

De allereerste Ronde van Italië werd gereden in 1909 nadat twee jaar eerder 3 Italiaanse coureurs; Eberardo Pavesi, Carlo Galetti en Luigi Ganna zich tijdens de Ronde van Frankrijk hadden gemeten aan hun Franse collega’s. Alleen Pavesi haalde Parijs maar werd wel knap zesde.
Geinspireerd door deze prestatie vroeg men zich in Italië af of er geen Ronde in eigen land kon worden gehouden.
Het was de Gazzetta dello Sport die concurrerende kranten te snel af was en zij organiseerden de eerste Giro in eigen land. Het was Luigi Ganna die zich als eerste winnaar mocht laten kronen met de minste punten. In die jaren telde de tijd nog niet en werden punten gegeven om de klassering te maken; 1 punt voor de eerst aankomende, 2 voor de nummer twee en zo voort…Gedurende die eerste Giro bedroeg het verschil tussen Ganna en zijn grootste concurrent Galetti nooit meer dan 3 punten en mede dankzij die spannende strijd kende de Giro een vliegende start. De toeschouwers kwamen in grote getale op de wedstrijd af en de Gazzetto dello Sport wreef zich genoegzaam in de handen omdat de krantenverkoop een grote vlucht nam.
Voor Luigi Ganna bleef het bij die ene Giro overwinning in 1909. Na hem waren het vooral zijn landgenoten die de Ronde van Italie wisten te winnen, vooral omdat tot de oorlog de verhouding Italianen en buitelanders nog erg scheef lag. Pas in 1950 won voor het eerst een niet Italiaan de Giro. Die eer viel te beurt aan de Zwitser Hugo Koblet.

Er zijn 3 renners die het gelukt is om 5x de Giro te winnen;

Alfredo Binda
Alfredo werd in augustus 1902 geboren in Cittiglio, Lombardije in een arm gezin met 10 kinderen. Samen met een broer emigreerde hij naar Nice in Frankrijk waar hij verbleef bij familie. In het zuiden van Frankrijk kon hij naast werken ook volop wedstrijden fietsen.
Binda was een talentvol coureur met een geheel eigen stijl en dankzij die stijl en zijn vele overwinningen wordt hij nog steeds gezien als één van de grootste wielrenners. Hij won de Giro in 1925, 1927, 1928, 1929 en 1933 en tevens won hij 41 etappes, een aantal wat alleen door Mario Cippolini werd overtroffen met 42 zege’s.
In 1930 verzoekt de organisatie Alfredo om niet te starten in de Giro van dat jaar nadat hij de voorgaande 3 edities had gewonnen en daarbij in 28 etappes als winnaar over de streep was gekomen. De organisatie biedt hem ter compensatie het bedrag wat staat voor de eindoverwinning en een aantal etappezeges. De spanning moest terug en dat lukte alleen als Binda thuis bleef…
Na zijn actieve loopbaan, waarin hij ook nog eens 3x wereldkampioen wordt, gaat Binda verder als o.a. ploegleider van het Italiaanse team waarmee hij, met renners als Bartali en Coppi, ook grote successen haalt.
Nog weer later bekleedde Alfredo Binda diverse functies binnen de wielerwereld en is er nog altijd een vrouwenkoers die naar hem is vernoemd; de Trofeo Alfredo Binda.

Fausto Coppi
Geboren op 15 september 1919 in Castellania verdiende gedurende zijn carriere de geuzennaam Il Campionissimo en was een held voor de Italiaanse tifosi, maar, vanwege zijn levenswandel ook zwaar bekritiseerd.
Zijn actieve carriere begon hij in 1937 waarbij hij als nieuweling al zijn eerste wedstrijden won. In 1940 werd hij prof en fietste hij zich naar de eeuwige roem door 2x de Tour de France te winnen en maar liefst 5x de Giro (in z’n debuutjaar 1940 en na de oorlog in 1947, 1949, 1952 en 1953). Coppi reed het grootste gedeelte van zijn loopbaan tegen Gino Bartali, die andere Italiaanse wielerheld.
Zijn privéleven was meerder malen een doorn in het oog van de Rooms Katholieke kerk in Italië. Zo hield de gehuwde Coppi er een affaire op na met eveneens getrouwde Giulia Loccatelli-Ochini, bijgenaamd de Witte Dame. Hun liefdesbaby moest in Argeninië ter wereld komen vanwege alle heisa om hun verboden liefde.
Fausto Coppi overleed op de zeer jonge leeftijd van 40 jaar op 2 januari 1960 aan de gevolgen van een, in Opper Volta opgelopen, malaria. Ondanks zijn privé uitspattingen liet hij wielerminnend Italië in schok achter.
Op vele plekken (waaronder cols) staan standbeelden van Fausto Coppi en nog altijd behoort tot de allergrootste sporthelden van Italië en de wielerwereld.

Eddy Merckx
Zijn bijnaam is de kanibaal, hem gegeven vanwege het feit dat hij altijd en overal wilde winnen, wat hij ook meestal deed.
Merkckx werd geboren in St-Pieters Woluwe in de gemeent Brussel als zoon van een kruidenier. Hij startte met fietsen in 1961 en beleefde zijn gouden jaren tussen 1966 en 1976 waarin hij 3x wereldkampioen werd, 5x de Tour de France won, zo’n beetje alle grote klassiekers 1 of meerdere malen wist te winnen, 1x de sterkste was in de Ronde van Spanje en dus, net als Binda en Coppi maar als enige niet Italiaan, 5x de Ronde van Italië (1968, 1970, 1972, 1973 en 1974).
In België en de rest van de wereld wordt Eddy Merkcx nog steeds gezien als de allerbeste wielrenner die de wereld ooit heeft mogen aanschouwen. Als Merckx meedeed aan een wedstrijd viel er voor de concurrentie vaak geen eer te behalen. Pas in de nadagen van zijn imposante carriere begon er sleet op zijn lijf te komen en in 1978 besloot hij te stoppen na een kermiskoers in Kemzeke (B). Momenteel is Merckx eigenaar van zijn eigen fietsenmerk onder de naam MERCKX.

Nederlanders in de Giro
Nederland heeft nog nooit een Girowinnaar mogen begroeten, slechts Erik Breukink wist in de late jaren tachtig van de vorige eeuw 2x het podium te bereiken met een 2e en 3e plaats. Tevens wist Breukink één van de meest tot de verbeelding sprekende etappes uit de Giro geschiedenis te winnen na de beroemde helletocht over de top van de besneeuwde Gavia in 1988. Beroemd zijn de beelden van de verkleumde Breukink die de latere eindwinnaar Andy Hampsten passeert en achter zich liet op weg naar zijn mooiste overwinning.

Een nadere landgenoot die graag gezien was in Italië was Johan van der Velde, deze vriendelijke Brabander  was een klimmer pur sang en liet in de Giro enkele mooie staaltjes zien. Hij won 3 etappes en won bovendien 3x het puntenklassement. In de bewuste etappe over de Gavia kwam van der Velde als eerste over de top van de pas maar werd in de afdaling bevangen door de kou en legde zelfs een deel van het resterende parcours af in een busje om weer op temperatuur te komen, de organisatie kneep echter een oogje toe en zag af van diskwalificatie.
De meeste Nederlandse etappezeges kwamen op naam van Jean Paul van Poppel (totaal 4x in 1986 en 1988). In totaal wist 23x een Nederlander als eerste de streep te passeren, voor het laatst door Pieter Weening in 2014.

Heel Nederland hoopt dat Pieter Weening dit jaar een opvolger krijgt in de naam van Tom Dumoulin die, met zijn prima tijdrit, in staat moet worden geacht om na de proloog in Apeldoorn op het hoogste schavotje te staan, met de etappeoverwinning en….de roze trui.